Terug naar de buurt: waarom circulaire impact begint in de regio
In een wereld waarin alles groter, sneller en globaler moet, verliezen we iets fundamenteels uit het oog: de kracht van onze directe omgeving. Terwijl ketens langer worden, algoritmes onze keuzes bepalen en problemen steeds abstracter klinken – klimaat, stikstof, globalisering – zijn we vergeten hoe dichtbij de oplossing kan liggen.
Letterlijk om de hoek.
De minimaatschappij als antwoord
Circulariteit wordt vaak groot en complex gemaakt. Maar wie écht impact wil maken, moet juist klein denken. Binnen een straal van 50 bij 50 kilometer. Daar wonen mensen. Daar wordt gehandeld, gewerkt en gewoond. Dáár ligt de kans voor een minimaatschappij, gebouwd op vertrouwen, menselijke relaties en elkaar in de ogen kijken.
Het afgelopen jaar mocht onze founder Mart Roumen samen met Gerard Keetman en Qyomi Gonzalez werken aan een vraagstuk dat ons hart raakt: is circulaire impact mogelijk op wijkniveau? Kan een buurt als Charlois niet alleen een sociale, maar ook een economische kringloop sluiten?
Het antwoord: volmondig ja.
De menselijke economie wint het van de markteconomie
We ontdekten hoe absurd het is dat bedrijven standaard kiezen voor diensten via landelijke platforms: een boekhouder in Brabant, een marketeer uit Groningen, een designer uit India. En dat terwijl op honderd meter afstand iemand met precies dát talent wacht op precies die opdracht.
Vraag en aanbod komen lokaal nauwelijks bij elkaar. En dat is zonde. Want lokaal samenwerken levert zoveel meer op dan alleen efficiëntie of snelheid. Het biedt verbondenheid, eigenaarschap en sociale duurzaamheid. We leerden denken in termen van de humane economie, een perspectief dat we te danken hebben aan denkers als Arjo Klamer.
De wijk als ontmoetingsplek – of toch niet?
Maar het is niet alleen de economie die lokaal hapert. Ook sociaal is er sprake van een mismatch. We kennen het hippe restaurant in Amsterdam, maar niet het Kaapverdiaanse pareltje om de hoek. We scrollen dagelijks 5,5 uur door turbovideo’s, maar lopen met oordopjes langs een bandje dat live speelt voor 18 man publiek.
De supermarkt is eerder een hindernisbaan dan een ontmoetingsplek. Mensen vereenzamen. Netwerken verkokeren. En het middenveld – bedrijven, maatschappelijke initiatieven, lokale leiders – trekt zich terug uit het informele leven van de wijk.
Het resultaat? Een wijk die letterlijk en figuurlijk verpaupert.
Charlois als broedplaats van verandering
In Charlois hebben we gezien wat er gebeurt als je dat patroon doorbreekt. Bij de Circulaire Campus wordt gebouwd aan een nieuwe realiteit. Een realiteit waarin formele én informele netwerken samenkomen. Waar ondernemers, makers, bewoners en denkers aan tafel zitten. Waar de ketens kort zijn en het vertrouwen groot.
Een plek waar &Gagement zich thuis voelt. En waar we trots zijn dat we aan de basis mogen staan van projecten die betekenis hebben – niet op wereldschaal, maar op loopafstand.
De lessen van een rebel
Tot slot, een persoonlijke noot. Na afloop van het programma had onze founder een bijzonder gesprek met transitiedenker Jan Rotmans. Hij leerde dat het krachtig is om de schijnwerpers op anderen te zetten. En dat je soms méér zegt door minder woorden te gebruiken.
Als rebel die nooit lekker paste binnen het onderwijssysteem, voelde het dan ook als een compliment toen hij zei: “Het is een acht. Het had een tien kunnen zijn.” Dat is precies het gevoel waarmee ik verder wil bouwen. Dank aan John de Vos, Tijmen van den Heuvel, Yuri van Geest – en alle anderen die dit mogelijk maakten.
We staan pas aan het begin.
We beginnen nu pas echt.
Tijd om Charlois offline te verbinden!